ประเพณีเสด็จประพาสต้นพระพุทธเจ้าหลวง ณ เมืองไตรตรึงษ์ ตำบลไตรตรึงษ์ อำเภอเมืองกำแพงเพชร จังหวัดกำแพงเพชร

           สาระสำคัญของมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมโดยสังเขป
                   การเสด็จประพาสต้น หมายถึง การเสด็จเที่ยวเล่นอย่างสามัญชนธรรมดา พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว มีพระราชประสงค์จะเสด็จฯ ไปยังสถานที่ต่างๆ อย่างที่สามัญชนเดินทางและประสบกับสภาพที่สามัญชนประสบพร้อมกันนั้นก็พยายามทำพระองค์ให้กลมกลืนกับสภาพแวดล้อมเพื่อไม่ให้ใครจำพระองค์ได้ โดยไม่โปรดให้ท้องมีท้องตราสั่งหัวเมืองจัดที่ประทับแรมหรือเตรียมการรับเสด็จแต่อย่างใด ไม่มีผู้ใดล่วงรู้เวลาและสถานที่จะเสด็จพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เสด็จประพาสต้นเมืองกำแพงเพชรทางชลมารค ระหว่างวันที่ ๑๘ - ๒๗ สิงหาคม ๒๔๔๙ พระองค์ทรงถ่ายรูปบุคคล วัดวาอาราม โบราณสถานและสถานที่ต่างๆ ของเมืองกำแพงเพชร แล้วทรงมีพระราชนิพนธ์เล่าเรื่องเสด็จประพาสต้นไว้ด้วย ลำดับการเสด็จประพาสต้นในจังหวัดกำแพงเพชร
    ๒๒ สิงหาคม ๒๔๔๙  เสด็จทอดพระเนตรเมืองไตรตรึงษ์ ทรงแวะวัดวังพระธาตุ และวัดเจดีย์เจ็ดยอด
             ๒๓ สิงหาคม ๒๔๔๙  เสด็จประพาสในเมืองเก่ากำแพงเพชร ได้แก่ กำแพงเมือง ประตูบ้านโนน ป้อมเจ้าจันทร์ วัดพระแก้ว สระมน ศาลพระอิศวร
             ๒๔ สิงหาคม ๒๔๔๙  เสด็จประพาสตอนเหนือของเมืองเก่ากำแพงเพชร ได้แก่ ป้อมเพชร ประตูสะพานโคม วัดพระนอน วัดพระสี่อิริยาบถ วัดอาวาสใหญ่
    ๒๕ สิงหาคม ๒๔๔๙ เสด็จประพาสเมืองกำแพงเพชรฝั่งนครชุม ทอดพระเนตรวัดพระบรมธาตุ
    ๒๖ สิงหาคม ๒๔๔๙ เสด็จประพาสวัดเสด็จ และวัดคูยาง
   ประวัติความเป็นมา
             ประเพณีเสด็จประพาสต้นพระพุทธเจ้าหลวง ณ เมืองไตรตรึงษ์ อำเภอเมืองกำแพงเพชร จังหวัดกำแพงเพชร เกิดจากการบูรณาการขององค์การบริหารส่วนจังหวัดกำแพงเพชร และองค์การบริหารส่วนตำบลไตรตรึงษ์ เพื่อแสดงความจงรักภักดีและแสดงความสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อครั้งเสด็จประพาสต้นมายังตำบลไตรตรึงษ์ เมื่อวันที่ ๒๒ สิงหาคม ๒๔๔๙ และเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวของบ้านวังพระธาตุ ตำบลไตรตรึงษ์ อำเภอเมืองกำแพงเพชร จังหวัดกำแพงเพชร โดยในการจัดงานฯ จะมีการจัดกิจกรรม
    - การบวงสรวงบูรพกษัตริยาธิราช
    - การจัดนิทรรศการการเสด็จประพาสต้น ณ เมืองกำแพงเพชร ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นที่พระพุทธเจ้าหลวงเสด็จผ่านจนถึงเมืองไตรตรึงษ์
    - การจัดแสดงแสง สี เสียง ย้อนอดีตการเสด็จประพาสต้นของพระพุทธเจ้าหลวง ณ เมืองไตรตรึงษ์
    - การจัดแสดงทางวัฒนธรรมที่สะท้อนถึงมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของท้องถิ่น
    - การจัดสาธิตสำรับเครืองเสวยของพระพุทธเจ้าหลวง
    - การสาธิตและจำหน่ายสินค้าทางวัฒนธรรม
 
 
   ลักษณะเฉพาะที่แสดงถึงอัตลักษณ์ของมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม โดยให้มีรายละเอียดครอบคลุมสาระ ดังต่อไปนี้ 
         บ้านวังพระธาตุ ตำบลไตรตรึงษ์ อำเภอเมืองกำแพงเพชร จังหวัดกำแพงเพชร เป็นชุมชนดั้งเดิมของชาวจังหวัดกำแพงเพชร ที่ยังคงสืบสานวิถีวัฒนธรรมของท้องถิ่นได้จนถึงปัจจุบัน และยังสามารถถ่ายทอดให้กับเด็กและเยาวชนในพื้นที่ได้เรียนรู้มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของชุมชน ดังนี้
- ศิลปะการแสดงระบำ ก.ไก่ ซึ่งเป็นการแสดงการเกียวพาราสีของหนุ่มสาวในอดีต ที่นำตัวอักษร ก.ไก่ ถึง ฮ.นกฮูก มาทำบทร้องสัมผัสอักษร ทำให้เกิดความสนุกสนานและสะท้อนให้เห็นถึงวิถีชีวิตของชาวบ้านในอดีต
- การสาธิตสำหรับเครื่องเสวยของพระพุทธเจ้าหลวง ที่ชาวไตรตรึงษืยังคงอนุรักษ์ภูมิปัญญาทางด้านอาหารจนถึงปัจจุบัน
- การสาธิตและจำหน่ายอาหารพื้นบ้านและสินค้าทางวัฒนธรรมของชุมชน
   ช่วงเวลาจัดงาน
                   21 – 22 สิงหาคม ของทุกปี
   การแต่งกาย
                    แต่งกายชุดผ้าไทยสมัยรัชกาลที่ ๕ หรือชุดประชาชนทั่วไปในสมัยรัชกาลที่ 5